Przygotowanie do zabiegu

Przygotowanie do operacji

Przygotowanie do operacji obejmuje:

• Dbanie o optymalny stan zdrowia
• Rezygnację z nałogów
• Wizyty u lekarzy i wykonanie niezbędnych badań.

W tej broszurze znajdziesz najważniejsze informacje dotyczące oceny stanu zdrowia przed zabiegiem i przygotowania przedoperacyjnego. Mamy nadzieję, że pomoże Ci to właściwie przygotować się do operacji i ułatwi komunikację z personelem medycznym. Warunkiem sukcesu leczenia operacyjnego jest dobra współpraca pomiędzy pacjentem, a całym zespołem terapeutycznym. Wypełnienie zaleceń zawartych w broszurze pozwoli zmniejszyć ryzyko powikłań okołooperacyjnych i zwiększy szansę na szybki powrót do zdrowia po operacji.

Oczekiwanie na zabieg

Jak przygotować się do zabiegu operacyjnego?

Czas oczekiwania na zabieg wykorzystaj na odpowiednie przygotowanie organizmu do operacji. Twoje działania można opisać jako kolejne kroki, które należy zrealizować od otrzymania skierowania do dnia zabiegu. Jak powinny wyglądać?

Pierwszy krok

• Zapisanie się na zabieg w wybranym szpitalu (po otrzymaniu skierowania)
• Umówienie wizyty w poradni anestezjologicznej* (kilka miesięcy/tygodni przed zabiegiem)
  Powinna odbyć się 7-14 dni przed planowanym przyjęciem do szpitala.

*Nie wszystkich pacjentów kwalifikuje się w poradni anestezjologicznej. Konsultacja anestezjologiczna może odbyć się również podczas pobytu pacjenta na oddziale, zwykle w dniu poprzedzającym zabieg.

Drugi krok (kilka miesięcy przed zabiegiem)

Aktywność fizyczna
Zaleca się regularne ćwiczenia, dostosowane do obecnego stanu zdrowia (np. u osób starszych spacery powyżej 30 min. dziennie). Aktywność fizyczna zapobiega nadmiernej utracie masy ciała i poprawia siłę mięśniową.

Właściwe odżywianie
Stosuj zasady zdrowego żywienia:
• ograniczaj ilość tłuszczu pochodzenia zwierzęcego i cukrów w diecie
• spożywaj dużą ilość owoców i warzyw
• dbaj o odpowiednią zawartość białka w diecie, ok. 1g/kg masy ciała/dobę.

Sen
Odpowiednia ilość snu jest niezbędna do utrzymania zdrowia fizycznego i psychicznego. Dorosły człowiek potrzebuje przeciętnie 7-8 godzin snu na dobę.

Zwiększenie aktywności fizycznej, stosowanie odpowiedniej diety i dbanie o prawidłową higienę snu to stosunkowo proste interwencje. Warto wdrożyć je w codziennym życiu niezależnie od terminu zabiegu.

Trzeci krok

Zaprzestanie palenia tytoniu (4-8 tygodni przed zabiegiem)
Zaprzestanie palenia zmniejsza częstość występowania powikłań okołooperacyjnych – zaburzeń oddechowych, zawału serca, udaru mózgu, a także utrudnionego gojenia ran.

Zaprzestanie spożywania alkoholu (4 tygodnie przed zabiegiem)
Redukcja ilości spożywanego alkoholu wiąże się ze zmniejszeniem ryzyka wystąpienia powikłań pooperacyjnych – infekcji, krwawień i utrudnionego gojenia ran.

Skutki wieloletnich nałogów trudno odwrócić podczas krótkotrwałej abstynencji. Zachęcamy do długofalowej redukcji zarówno ilości spożywanego alkoholu, jak i wypalanego tytoniu. O pomoc w tym procesie można poprosić lekarza rodzinnego.

Czwarty krok

Konsultacje specjalistyczne (kilka tygodni przed zabiegiem)
Przed wizytą w poradni anestezjologicznej warto upewnić się, że wykonało się badania i odbyło konsultacje, które zlecił lekarz kierujący na zabieg.

Pamiętaj również, aby przed operacją szczególnie dbać o właściwe leczenie chorób przewlekłych i przyjmowanie leków zgodnie z zaleceniami specjalistów.

Wizyta w poradni anestezjologicznej* (1-2 tygodnie przed przyjęciem do szpitala)
Przed wykonaniem znieczulenia konieczna jest konsultacja anestezjologiczna, podczas której lekarz oceni Twój stan zdrowia.

*Nie wszystkich pacjentów kwalifikuje się w poradni anestezjologicznej. Konsultacja anestezjologiczna może odbyć się również podczas pobytu pacjenta na oddziale, zwykle w dniu poprzedzającym zabieg.

Piąty krok

Kompletowanie dokumentacji medycznej oraz rzeczy niezbędnych do szpitala
Warto pomyśleć o tym z odpowiednim wyprzedzeniem. W przygotowaniach pomocne mogą być checklisty porządkujące zalecenia lekarza, rzeczy do zabrania do szpitala czy przyjmowane leki, dostępne do pobrania i wydrukowania tutaj.

Szósty krok

Zgłoszenie do szpitala (w umówionym terminie)
Jeśli tuż przed terminem zabiegu zaobserwujesz u siebie opryszczkę lub objawy infekcji: gorączkę, kaszel, ból gardła, itp., należy telefonicznie poinformować oddział. Lekarz może podjąć decyzję o przełożeniu operacji do czasu, aż Twój stan ulegnie poprawie. Infekcja może być przyczyną powikłań w trakcie zabiegu.

Ostatni posiłek przed zabiegiem (dzień przed zabiegiem)
Ostatni lekki posiłek można zjeść najpóźniej 6 godz. przed zabiegiem. Klarowne płyny (woda, herbata) można wypić najpóźniej na 2 godz. przed zabiegiem.

Przestrzeganie zaleceń personelu medycznego (dzień zabiegu)
Rano, w dniu zabiegu należy przyjąć leki, które lekarz zalecił na wizycie anestezjologicznej. Możesz je popić niewielką ilością wody. W niektórych szpitalach, na 2-3 godz. przed zabiegiem, otrzymasz specjalny napój węglowodanowy.

Przestrzeganie zaleceń dotyczących jedzenia i picia jest ważne, ponieważ wpływa na bezpieczeństwo przeprowadzanego zabiegu.

Wizyta anestezjologiczna

Jak wygląda i po co przeprowadzana jest wizyta anestezjologiczna?

Aby bezpiecznie wykonać zaplanowany zabieg, konieczne jest znieczulenie. Przeprowadzaniem znieczulenia zajmuje się zespół anestezjologiczny, kierowany przez lekarza anestezjologa.

Przed wykonaniem znieczulenia odbędzie się konsultacja anestezjologiczna, podczas której lekarz oceni Twój stan zdrowia na podstawie badania i dokumentacji medycznej, a następnie wskaże możliwe warianty znieczulenia.

Przed wizytą zostaniesz prawdopodobnie poproszony/a o samodzielne wypełnienie ankiety na temat Twojego stanu zdrowia, a w trakcie rozmowy anestezjolog zada Ci szereg pytań. Podczas konsultacji zostaniesz zapytany/a m.in. o:

• Dotychczasową historię medyczną (karty informacyjne z leczenia szpitalnego, tzw. wypisy ze szpitali, opisy badań obrazowych, itp.)
• Wyniki ostatnich badań
• Choroby przewlekłe
• Leki przyjmowane na stałe oraz doraźnie, a także witaminy, suplementy i zioła
• Alergie na leki, pokarmy i inne substancje
• Poprzednie zabiegi operacyjne i znieczulenia
• Masę ciała i wzrost.

Ważne! Na konsultację w poradni/na oddziale należy zabrać wyniki badań i konsultacji specjalistycznych, które zlecił lekarz kierujący na zabieg.

Konsultacja anestezjologiczna jest odpowiednim momentem na zadawanie pytań dotyczących znieczulenia i leczenia bólu pooperacyjnego. Zdarza się, że w razie obecności czynników, które mogłyby zakłócić przebieg znieczulenia i zwiększyć ryzyko powikłań, anestezjolog decyduje o odroczeniu zabiegu. Priorytetem jest bezpieczeństwo pacjenta.

Zabieg operacyjny

Czy stres przed zabiegiem może wpływać na Twój stan zdrowia?

Pacjenci często obawiają się zabiegu chirurgicznego. Stres może być na tyle silny, że będzie objawiał się np. podwyższonym ciśnieniem tętniczym krwi, trudnościami w zasypianiu, bólami brzucha czy głowy.

Jak radzić sobie ze stresem związanym z zabiegiem operacyjnym?

Choć odczuwanie niepokoju w tych okolicznościach jest naturalne, nadmierny stres nie jest korzystny.

• Zadbaj o redukcję stresu, np. sięgając po różne metody relaksacyjne.
• Nie bój się zadawania pytań. Lekarz kierujący na zabieg lub anestezjolog pomoże rozwiać Twoje wątpliwości dotyczące zabiegu. Pytania możesz zapisać wcześniej na kartce lub w telefonie.
• W niektórych sytuacjach pomocna może być konsultacja ze specjalistą zdrowia psychicznego, np. psychologiem lub psychiatrą.

Dlaczego przestrzeganie zaleceń jest ważne?

Planowanie z wyprzedzeniem pozwala zredukować stres i poczuć się pewniej przed zabiegiem. Sukces zabiegu i szybka rekonwalescencja zależą nie tylko od całego zespołu terapeutycznego, ale również od pacjenta. Postępowanie zgodnie z zaleceniami może pomóc Ci:

• Wcześniej poczuć się lepiej
• Wcześniej wrócić do domu
• Zmniejszyć ryzyko powikłań.

Przygotowanie do zabiegu – checklista

Poniższa lista pomoże Ci usystematyzować informacje dotyczące przygotowania przedoperacyjnego, dzięki czemu będziesz mógł/mogła skupić się na zdrowieniu.

1. Ustal termin zabiegu w szpitalu
2. Umów konsultację anestezjologiczną i ewentualne wizyty u specjalistów
3. Zadbaj o aktywność fizyczną, dobrą dietę i sen
4. Odstaw używki (papierosy, alkohol i inne)
5. Zorganizuj opiekę po wypisie do domu
6. Wykonaj test ciążowy przed przyjęciem do szpitala, jeśli podejrzewasz, że możesz być w ciąży
7. Zabierz do szpitala niezbędne rzeczy, w tym dokumentację medyczną i leki własne w oryginalnych opakowaniach
8. Przed zabiegiem zdejmuj biżuterię, usuń makijaż i zmyj lakier do paznokci
9. Ostatni posiłek zjedz wieczorem w dniu poprzedzającym operację, NAJPÓŹNIEJ na 6 godzin przed operacją
10. Klarowne płyny (woda, herbata, specjalny napój przedoperacyjny) wypij NAJPÓŹNIEJ na 2 godziny przed operacją

Broszura o przygotowaniu do zabiegu operacyjnego w formacie PDF jest dostępna tutaj. Publikacja jest dostępna na licencji CC BY-NC-ND 4.0.