Czym jest analgosedacja?
Analgosedacja to rodzaj krótkiego i płytkiego znieczulenia, stosowanego na przykład podczas drobnych zabiegów, operacji zaćmy oraz procedur diagnostycznych, takich jak badania endoskopowe czy biopsje. Analgosedacja może być przeprowadzona w szpitalu, a także w przychodni.
Jak przebiega znieczulenie?
Analgosedacja polega na podaniu pacjentowi leków uspokajających i przeciwbólowych, najczęściej drogą dożylną. Krótkotrwale znoszą one czucie bólu i wywołują płytki sen.
Po podaniu leków możesz poczuć senność. W zależności od poziomu sedacji będziesz w stanie rozmawiać i współpracować z personelem lub zaśniesz, ale nie tak głęboko, jak podczas znieczulenia ogólnego. Niezależnie od poziomu sedacji prawdopodobnie nie będziesz pamiętać okresu okołoozabiegowego.
Aby zabieg przebiegł bezpiecznie, lekarz będzie regularnie sprawdzał Twoje funkcje życiowe. W trakcie oraz bezpośrednio po zabiegu monitorowane będą:
- Praca serca na podstawie EKG
- Ciśnienie tętnicze krwi
- Saturacja, czyli wysycenie krwi tlenem.
Co dzieje się po zabiegu?
Obudzisz się niedługo po zabiegu, a uczucie senności będzie stopniowo ustępować. Powrót do normalnego funkcjonowania zajmuje około 1-2 godziny. Przez ten czas nie można samodzielnie chodzić, jeść ani pić. Personel poinformuje Cię, jak postępować po zabiegu i kiedy będziesz mógł/mogła bezpiecznie wrócić do domu.
Jak się przygotować?
- Bądź na czczo – nie jedz przynajmniej przez 6 godzin. Klarowne płyny (woda, herbata) możesz wypić najpóźniej na 2 godziny przed zabiegiem.
- Postępuj zgodnie z zaleceniami lekarza – niektóre leki, które przyjmujesz na stałe mogą wymagać odstawienia przed zabiegiem. Konkretne zabiegi, na przykład endoskopowe, wiążą się także ze specyficznym przygotowaniem.
- Weź ze sobą bliską osobę – będzie Cię wspierać podczas dochodzenia do siebie po znieczuleniu, a także w drodze do domu. Pamiętaj, że po analgosedacji nie można prowadzić pojazdów mechanicznych.
- Przygotuj dokumenty – zabierz wyniki badań oraz konsultacji specjalistycznych, na które zostałeś/aś skierowany/a przed zabiegiem.
- Zarezerwuj sobie odpowiednią ilość czasu – po analgosedacji możesz doświadczyć zawrotów głowy, nudności i wymiotów. Zwykle szybko ustępują, jednak jeśli będą utrzymywać się dłużej, personel poprosi Cię o pozostanie na kilkugodzinnej obserwacji w szpitalu lub w przychodni.
Działania niepożądane
Analgosedacja jest bezpieczną procedurą, ale może wiązać się z wystąpieniem działań niepożądanych.
Do możliwych działań niepożądanych należą:
- zaburzenia pamięci
- ból w miejscu wkłucia
- problemy z utrzymaniem drożności dróg oddechowych
- wymioty
- zachłyśnięcie
- wolna akcja serca
- spadek ciśnienia tętniczego krwi
- reakcje alergiczne.
Pacjenci zdecydowanie rzadziej doświadczają działań niepożądanych związanych z analgosedacją niż ze znieczuleniem ogólnym.
Analgosedacja a znieczulenie ogólne
Analgosedacja nie jest tym samym co znieczulenie ogólne – trwa krócej, a wywołany sen jest płytszy.
W trakcie analgosedacji pacjent oddycha samodzielnie. Aby utrzymać odpowiedni poziom tlenu we krwi, pacjentowi zwykle zakłada się wąsy lub maskę tlenową. Podczas znieczulenia ogólnego pacjent wymaga dodatkowego wsparcia oddechowego, co wiąże się z wprowadzeniem do jego dróg oddechowych rurki intubacyjnej lub maski krtaniowej.
Warto pamiętać, że może wystąpić sytuacja, w której konieczne jest pogłębienie analgosedacji do znieczulenia ogólnego. Decyzję podejmuje lekarz anestezjolog.
Ulotka o analgosedacji w formacie PDF jest dostępna tutaj.
Materiał powstał w ramach projektu realizowanego przez Centrum Monitorowania Jakości