Opieka okołooperacyjna nad chorym przyjmującym leki przeciwkrzepliwe

Wprowadzenie Doustne leki przeciwkrzepliwe stosuje się szeroko, głównie w profilaktyce udaru niedokrwiennego mózgu i zatorowości systemowej w przebiegu migotania przedsionków (AF), w profilaktyce i leczeniu żylnej choroby zakrzepowo‐zatorowej (ŻChZZ) lub po wszczepieniu mechanicznej zastawki serca.1,2 W ciągu roku 15–20% osób z tej populacji będzie wymagać operacji lub innego inwazyjnego zabiegu.3,4 Czasowe przerwanie stosowania leków przeciwkrzepliwych przejściowo zwiększa ryzyko wystąpienia powikłań zakrzepowo‐zatorowych, a kontynuowanie antykoagulacji w okresie okołooperacyjnym zwiększa ryzyko krwawienia. Oba te powikłania zwiększaja śmiertelność w okresie okołozabiegowym.5,6 Z tego powodu w razie konieczności przeprowadzenia operacji u chorego przyjmującego leki przeciwkrzepliwe należy rozważyć przede wszystkim:6 ryzyko wystąpienia powikłań zakrzepowo‐zatorowych – im jest większe, tym istotniejszą rolę odgrywa zminimalizowanie długości przerwy w stosowaniu leków przeciwkrzepliwych i wyselekcjonowanie grupy chorych wymagających zastosowania terapii pomostowej – w tabeli 1 przedstawiono kategorie ryzyka zakrzepowo‐zatorowego w różnych stanach klinicznych ryzyko krwawienia – wynikające głównie z rodzaju i trybu operacji (planowa vs pilna) oraz niektórych chorób współistniejących – w tabeli 2 przedstawiono kategorie ryzyka krwawienia związane z rodzajem zabiegu. W 2022 roku European Society of Cardiology (ESC) oraz American College of Chest Physicians (ACCP) opublikowały niezależnie wytyczne dotyczące postępowania okołooperacyjnego u osób przyjmujących leki przeciwkrzepliwe.4,7 Ryzyko zakrzepowo-zatoroweMechaniczna zastawka sercaMigotanie przedsionkówŻChZZmałedwupłatkowa mechaniczna proteza zastawki aortalnej bez innych czynników ryzyka udaru mózgu1-4