Kapnometria i kapnografia w medycynie ratunkowej – część 1 – wstęp, nazewnictwo i sprzęt

Wstęp Monitorowanie końcowo-wydechowego stężenia dwutlenku węgla jest absolutną podstawą optymalnego postępowania z pacjentem w stanach nagłych. Co istotne – interpretacja wartości wydechowego CO2 jest PROSTA. Nie ma w tym żadnej abstrakcji i nie jest potrzebna wiedza na poziomie biochemicznym czy receptorowym. W zasadzie wystarczy tylko wiedzieć, że tlen to „paliwo”, a dwutlenek węgla to „spaliny”. Poziom (wartość) tych „spalin” mówi nam o stanie funkcjonowania metabolizmu (czy jest normalny, spowolniony lub przyspieszony) czy o skuteczności (lub nieskuteczności) wymiany gazowej. Wszystko co zostanie opisane w niniejszej serii artykułów będzie rozwinięciem dwóch ostatnich zdań. Zanim jednak przejdziemy stricte do medycyny, musimy wprowadzić kilka pojęć i opisać sprzęt służący do monitorowania wydechowego dwutlenku węgla. Nazewnictwo Parametrem, którym się zajmiemy będzie końcowo-wydechowe stężenie dwutlenku węgla (ang. end-tidal carbon dioxide). W skrócie oznacza się go (od angielskiej nazwy): etCO2 lub EtCO2 lub ETCO2. W tym miejscu warto przedstawić również trzy podstawowe pojęcia: kapnoMETRIA (ang. capnometry) – stężenie (wartość liczbowa) CO2 w wydychanym powietrzu (w mmHg),kapnoGRAFIA (ang. capnography) – wartość liczbowa + jej zmiany w czasie rzeczywistym (w postaci wykresu – kapnogramu; ang. capnogram). Sprzęt Kolorymetry Użycie detektorów kolorymetrycznych (ang. colorimetric CO2 detector) w dzisiejszych czasach zanika. Niemniej, wciąż znajdują się na wyposażeniu niektórych ZRM / SOR.